Bệnh phân trắng vẫn là nỗi lo lớn cho người nuôi tôm Việt Nam, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản lượng. Tôm thường mắc bệnh sau 15 ngày tuổi, đặc biệt từ 40 - 70 ngày. Trong mô hình công nghiệp mật độ dày, bệnh lây lan nhanh, gây thiệt hại lớn. Mức độ bệnh tùy thuộc mật độ, kinh nghiệm, môi trường và số tôm nhiễm. Dù không gây chết hàng loạt, nếu không xử lý, tôm còi cọc, chậm lớn, chết dần, ảnh hưởng năng suất và chất lượng cả vụ nuôi.

1. Nguyên nhân gây bệnh: Có 4 nguyên nhân chính được xác định gây nên bệnh phân trắng trên tôm đó là:

• Do thức ăn: Thức ăn không đảm bảo, thức ăn bị nhiễm nấm mốc, độc tố… tôm ăn phải thức ăn trên sẽ bị bệnh đường ruột trong đó có bệnh phân trắng.
• Do tảo độc: Tôm ăn phải tảo độc, tảo tiết ra enzyme làm tê liệt lớp biểu mô ruột, làm ruột không hấp thu thức ăn được, tôm bị bệnh.
• Do vi khuẩn:  Vi khuẩn Vibrio spp là một nhóm tác nhân gây bệnh phổ biến ở tôm. Chúng có thể gây tổn thương hệ thống gan tụy và đường ruột của tôm.
• Do ký sinh trùng (Gregarine) bám trên thành ruột gây tổn thương các biểu mô, tắc nghẽn ruột, tổn thương niêm mạc ruột, từ đó tôm không thể hấp thu chất dinh dưỡng.
• Do vi bào tử trùng EHP: chủ yếu nhiễm trên gan tụy tôm, nhất là trên các tế bào biểu mô ống gan tụy. Gan tụy bị tổn thương dẫn đến thiếu hụt enzyme tiêu hóa, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và là 1 trong những tác nhân gây ra bệnh phân trắng ở tôm. 

2. Dấu hiệu bệnh phân trắng trên tôm

• Bệnh có thể dễ nhận biết với dấu hiệu đặc trưng là những đoạn phân có màu trăng đục nối trên mặt nước ở gốc cuối gió từng đoạn từ 0,3 - 1 cm, có khi còn dính ở hậu môn tôm;
• Tôm giảm ăn, màu sắc chuyển sang màu sậm hơn
• Gan tụy chuyển màu nhợt, mêm nhũn; ruột và phân chuyến sang màu vàng hoặc trăng; - Tôm mêm vỏ; 
• Mang chuyển sang màu tối;
• Ruột tôm bị lỏng, ruột đứt khúc, cong vẹo, đường ruột ở đốt thân cuối của tôm (gần gai đuôi) bị đứt khúc và có màu trắng đục (như gạo hặc mủ đuôi).

Bệnh phân trắng nếu phát hiện sớm và xử lý kịp thời, khả năng bắt mồi của tôm sẽ trở lại bình thường, nhưng nếu để bệnh kéo dài không xử lý làm tôm giảm khả năng bắt mồi, tôm yếu đi và bắt đầu chết rải rác từ vài con đến vài trăm con/ ngày.

3. Phòng bệnh phân trắng cho tôm:
 + Quản lý môi trường ao nuôi:

- Tỷ lệ thả tôm giống phải phù hợp, cải tạo chuẩn bị ao thật kỹ, đúng quy trình, ...

XỬ LÝ, CẢI TẠO MÔI TRƯỜNG:

- Ao lắng thô được bơm nước qua lưới lọc (bằng vải kate hoặc muslin) ngăn chặn giảm các yếu tố gây hại; Sau khi lấy đủ nước, xử lý lắng hữu cơ làm trong nước, khử phèn, khử kim loại nặng, bằng các sản phẩm như: DOWN ALUM hoặc THIO CLEAN.

- Cấp nước (qua túi lọc) vào ao xử lý DIO-MAX với liều 1 kg/1.000 m³ nước để diệt tất cả các loại ốc, 2 mảnh vỏ, cá và các loại tạp khác, điều này rất quan trọng đối với việc ngăn chặn ký sinh trùng gây bệnh phân trắng, EHP…

- Tiếp tục để nước đã xử lý trong 3 ngày đến khi trứng, mầm các loại ốc và cá tạp bị tiêu diệt hoàn toàn; Có thể bơm nước (qua túi lọc) vào ao sẵn sàng hay ao nuôi.

- Tiến hành diệt vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng có khả năng còn tồn tại trong môi trường ao sẵn sàng bằng ANTI PRO

- Định kỳ 5 – 7 ngày/lần, dùng men vi sinh xử lý nước và đáy ao  BIO CLEAR, SUPER- ZYME để phân hủy chất hữu cơ có trong ao do phân thải ra hàng ngày, do tảo tàn, thức ăn thừa, xác vỏ tôm lột xác... tạo môi trường ao nuôi thông thoáng, sạch bệnh.

- Bổ sung vắc xin phòng bệnh tổng hợp HEALTH LIFE : Trộn 1-2 g/kg thức ăn (ngày 1 lần) khi tôm ở giai đoạn trước 30 ngày tuổi để tăng cường miễn dịch, chống viêm nhiễm. Để tăng cường tiêu hoá và hấp thu, phòng bệnh đường ruột sử dụng BIO-ZYME: Trộn 1-2g/kg thức ăn (các cử ăn trong ngày). LIVER G9 : Trộn 3-5ml/kg thức ăn (ngày 2-3 lần). Định kỳ có thể tạt vào môi trường 1tuần/2 lần 500ml/1.500-2.000 m³ nước, hoặc khi thời tiết và môi trường biến động để tăng cường hệ miễn dịch, tăng cường chức năng gan, phòng bệnh gan, tuỵ giúp tiêu hóa thức ăn tốt chống lại hiện tượng đi phân trắng ở tôm.
 + Lựa chọn thức ăn và bảo quản thức ăn tốt:    
 - Chọn thức ăn chuyên dùng cho tôm, thức ăn đúng kích cỡ cho từng giai đoạn nuôi, với lượng thức ăn phù hợp và không bị dư thừa. Thức ăn phải được bảo quản tốt, không nhiễm nấm mốc, độc tố.
- Trong quá trình nuôi nên bổ sung thường xuyên men tiêu hóa có lợi cho đường ruột của tôm, bằng cách trộn BIOZYME vào thức ăn. Bà con nên trộn khoáng chất, vitamin MULTI PRO để tăng sức đề kháng cho tôm, ngăn chặn các tác nhân gây bệnh,...

4. Phương pháp điều trị bệnh phân trắng trên tôm:
 Để điều trị thành công bệnh phân trắng cần tiến hành song song cả 2 bước đó là xử lý môi trường và điều trị cho tôm.
Bước 1: Xử lý môi trường
 Nếu phát hiện tôm nuôi bị bệnh phân trắng, trong trường hợp nhẹ, bà con có thể áp dụng một số biện pháp sau:

- Ngưng cho ăn tức thời từ 01 - 02 ngày.

- Thay nước từ 30 - 50% lượng nước trong ao, tăng cường quạt nước, diệt khuẩn CLEAN 99, ANTI PRO; sau 48 giờ cho bón men vi sinh SUPER-PROBIO, BIO CLEAR, SUPER- ZYME  cải thiện môi trường nước và phân hủy chất hữu cơ đáy ao.

Bước 2: Dùng thuốc đặc trị bệnh phân trắng

Phòng, trị phân trắng, EHP : dùng AVS 9 (thế hệ mới nhất)

· Phòng bệnh: trộn AVS 9 định kỳ 1-2 g/kg thức ăn, 1ngày/lần, vào buổi chiều.

· Trị bệnh: trộn AVS 9 3-5 g/kg thức ăn, các cử ăn trong ngày, liên tục 4-5 ngày,

kết hợp dùng HEALTH LIFE : 3-5 g/kg thức ăn

Trên đây là phương pháp phòng bệnh phân trắng trên tôm nuôi an toàn, mọi thắc mắc về kỹ thuật hay thông tin sản phẩm trong bài, bà con vui lòng liên hệ qua Hotline 0901.218.689 - 0972.996.688 để được giải đáp mọi thắc mắc.

Chúc quý bà con có vụ mùa bội thu!

 Thủy Sản Châu Âu là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp các sản phẩm và giải pháp cho ngành nuôi trồng thủy sản. Với nhiều năm kinh nghiệm và đội ngũ chuyên gia giàu chuyên môn, Thủy Sản Châu Âu cam kết mang đến cho khách hàng những sản phẩm chất lượng cao, hiệu quả và an toàn.